کد مطلب:48941 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

با توجه به اينكه خدا در قرآن فرموده است كه براي ايجاد هر چيز تنها ميفرمايد موجود باش (كن فيكون) و آن چيز موجود ميشود، پس چرا آفرينش آسمانها و زمين 6 روز (با توجه به آيات قرآن) به طول انجاميده است؟ (يعني چرا خدا براي آفرينش آسمان و زمين، نفرموده موجود باش تا آن چيز موجود شود و 6 روز طول نكشد؟)

استاد علامه طباطبائي در تفسير الميزان ميفرمايند:بين عالم امر و خلق تفاوت وجود دارد: خلق ايجاد چيزي است كه در خلقت آن تقدير و تأليف بكار رفته است. به خلاف امر كه در معناي آن تقدير جهات وجود و تنظيم آن نيست، به هميت جهت است كه امر تدريج بردار نيست و لكن خلقت قابل تدريج است سپس ميفرمايند: آنچه از ناحيه خداي تعالي افاضه ميشود قابل درنگ و مهلت نيست و تبديل و دگرگوني را هم تحمل نميكند، تدريجي بودن را هم نميپذيرد و آنچه تدريجي بودن و مهلت و درنگ كه از موجودات مشاهده ميكنيم از ناحيه خود آنهاست لذا مفهوم تدريج در خلقت اينگونه است كه همة موجودات عالم مخلوق او هستند و به امر او كه عبارت از كلمة كن باشد موجود شدهاند در عين حال بسياري از آنها تدريجي الوجودند ليكن تدريجي بودن آنها هنگامي است كه با اسباب و علل تدريجي مقايسه شوند، اما اگر به لحاظ نسبتشان به خدا در نظر گرفته شوند، اصلاً تدريجي در كار نيست و تماماً آني الوجود خواهند بود.

بنابراين ميتوان دو مطلب عمده را نتيجه گرفت: اول آنكه كلمة كن مربوط به عالم امر بوده كه در آن تدريجي نيست و در چشم برهم زدني امر الهي تحقق مييابد انما امرنا واحده كلمح بالبصر (امر ما واحد است مانند چشم بر هم زدن) و مربوط به عالم خلق نميشود، بنابر تقسيمي كه هستي به دو عالم خلق و امر تقسيم گشت (وله الخلق و الامر). مطلب دوم آنكه همه موجودات در پيشگاه خداي عالم حاضر بوده و زمان آنچنان كه براي موجودات مادي به گذشته و حال و آينده تقسيم ميشود براي او اين چنين نبوده و آيندهاي و گذشتهاي وجود ندارد، بنابراين تدريج در مقام مقايسه با موجودات مادي مطرح ميشود اما نسبت به خداوند هيچگونه تدريجي در كار نيست. براي روشن شدن مطلب به اين مثال ساده توجه كنيد كه اگر در مقابل چشمان ما مورچهاي از لانه خود بيرون آمده، پس از طي مسافتي چنانچه به راه خود ادامه دهد به دانهاي برخورد ميكند و ما به خاطر محدوديت ديد مورچه ميگوييم كه او در گذشته لانهاش را ميديده و در آينده به دانه ميرسد اما ما هم اكنون در زمان حال لانه، دانه و مورچه را ميبينيم زيرا محدوديت او را نداريم و آنچه زمان را براي مورچه به گذشته، حال و آينده تقسيم نموده، محدوديت ادراك بينايي او است از آنجا كه براي خداي عالم هيچگونه محدوديتي در ادراك نيست و همه چيز در نزد او حاضر است.